THE

Lentsoe

NOVEMBER 1913

BANNA LE BASALI

Ke litšeho life, hona ke hobane'ng ha batho ba tšeha?

Ho tšeha ke pontšo ea maikutlo a kelello le ea maikutlo ka ho hlasela melumo ea lentsoe. Ho motho ka mong le maemo a khahlisang litšeho tsa hae, latela mefuta ea litšeho le mofuta oa tsona; joalo ka giggle, titter, gurgle, ea bohlankana bo bonolo le bo feteletseng; moseho o monate, o monate, kapa o monate oa ho itšepa; ho tšeha litšeho, ho soma, ho soma, ho nyefola, ho soma le ho nyelisa. Ebe ho na le litšeho tse manyala tsa moikaketsi.

Ho tšeha ke sesupo sa tšobotsi le sebopeho sa 'mele le kelello ea motho ea tšehang, kaha puo ke eona e supang ho hola ha kelello e fanang ka maikutlo. Ho bata hloohong, ho ruruha, kapa bokuli bo bong ba 'mele, li ka etsa hore litšeho li be ntle le ho potoloha, empa litšitiso tse joalo tsa' mele li ke ke tsa pata moea le sebopeho se kenang tšebetsong eo.

Ho sisinyeha hoa 'mele hoa litšeho ho bakoa ke ketso ea methapo ea lentsoe le larynx ho matla a moea a holim' a tsona. Empa maikutlo a kelello ka nako ea ts'eho a fa moea litšeho, ka hona a sebetsa ho ts'ebetso ea methapo ho qobella ho tsofala ho joalo hoa mesifa le molumo kaha ho tla fa 'mele le boleng ho molumo oo moea oa litšeho o leng ho ona hlahisitsoeng.

Joalo ka limakatso tse ngata tsa bophelo, ho tšeha ho atile hoo ho sa bonoeng ho makatse. Hoa makatsa.

Ntle le kelello ha ho litšeho. Ho khona ho tšeha motho o tlameha ho ba le kelello. Mohlanya a ka etsa lerata, empa a ke ke a tšeha. Tšoene e khona ho etsisa litšeho le ho e khahla, empa e ke ke ea tšeha. Parrot e ka etsisa molumo oa litšeho, empa e ke ke ea tšeha. Ha e tsebe hore na e leka ho tšeha eng; e mong le e mong moahisani oa tseba ha seratsoana sa sona se etsisa litšeho. Linonyana li ka 'na tsa tlola, tsa hlakahlana,' me tsa phatsima ha le chaba, empa ha ho litšeho; likatse le litsuonyana li ka hlatsoa, ​​tsa tsoa, ​​tsa pikara kapa tsa paw, empa li ke ke tsa tšeha. Ntja le malinyane li ka thekesela le ho tlola le ho roka papaling e bapala, empa ha ba fuoe ho tšeha. Ka linako tse ling ha ntja e sheba sefahleho sa motho ka seo ho thoeng ke “bohlale bo joalo” 'me ho bonahala eka ke mokhoa oa ho tseba, ho thoe mohlomong o utloisisa monate ebile o leka ho tšeha; empa a sitoa. Phoofolo e ka se tšehe. Ka linako tse ling liphoofolo tse ling li ka etsisa molumo oa lentsoe, empa seo hase utloisise mantsoe. Boholo e ka ba molumo feela. Ntja e sitoa ho utloisisa moelelo oa mantsoe kapa litšeho. Bonyane o khona ho bonahatsa takatso ea mong'a hae, 'me ka tsela e itseng a arabele takatso eo.

Ho tšeha ke mokhoa o itlhahelang feela oa kananelo e potlakileng ke kelello, boemo bo senolang ka tšohanyetso ho hong ho sa tšoaneleheng, ho hloka botsitso, ho se tšoanelehe, ho se loke. Boemo bona bo fanoa ke tse ling tse etsahalang, kapa ketso, kapa ka mantsoe.

Ho fumana molemo o feletseng oa litšeho le ho khona ho tšeha habonolo kelello e tlameha, ntle le ho potlakela ho utloisisa ho se tsitse, ho se lumellane, ho sa lebelloa ha boemo, ho ba le matla a ho nahana. Haeba ho se na mehopolo, kelello e ke ke ea bona maemo a fetang bonngoe, ka hona ha e na kananelo ea 'nete. Empa ha ho e-na le ho inahanela kelello e tla potlakela ho bona liketsahalo le maemo a mang a tšehisang ho tloha ketsahalong eo ebe e amahanya ho se lumellane ka tumellano.

Batho ba bang ba potlakela ho utloisisa boemo le ho bona ntlha e le metlae. Ba bang ba kanna ba utloisisa boemo, empa ntle le ho nahana ba ke ke ba bona hore na boemo boo bo ka fana ka maikutlo afe kapa bo lebisa ho eng, 'me ba lieha ho bona ntlha e le motlae kapa boemong bo qabolang ebile ba le lesisitheho ho fumana lebaka batho ba bang ba tšeha.

Ho tšeha ke ntho e hlokahalang ho nts'etsopele ea motho, haholo-holo ho nts'etsopele ea kelello ho kopana le maemo ohle a bophelo. Ho na le litšeho tse fokolang ka ho sila khatello ea monotonous le mathata. Ha bophelo bo hloka ntoa e sa khaotseng ho fumana bophelo bo lerootho, ha ntoa le lefu la seoa li aparela naha, ha lefu le kotula litholoana tsa lona ka mollo le moroallo le tšisinyeho ea lefatše, joale ho bonoa tšabo le mathata le mathata a bophelo feela. Maemo a joalo a hlahisa le ho qobella mamello le matla a kelello le ho potlakela ketsong. Litšobotsi tsena tsa kelello li hōlisoa ka ho sebetsana le maemo a joalo le ho a hlōla. Empa kelello e boetse e hloka boiketlo le mohau. Kelello e qala ho hlaolela botsitso, boiketlo, mohau, ka litšeho. Ho tšeha hoa hlokahala bakeng sa boiketlo le mohau oa kelello. Hang ha lintho tse hlokahalang tsa bophelo li fanoa, 'me li qala ho fana ka nala, litšeho lia tla. Litšeho li etsa hore kelello e thebehe 'me e tlose ho satalla ha eona. Litšeho li thusa kelello ho bona leseli le thabo bophelong, hammoho le lefifi le serame. Litšeho li imolla kelello khatellong ea maikutlo ka mor'a ho loana le lintho tse tebileng, tse thata le tse nyarosang. Litšeho li lumellana le kelello bakeng sa boiteko bo bocha. Ka ho fumana matla a ho tšeha, kelello e ka nchafatsa matla a eona le ho sebetsana ka katleho le mathata, ea thibela ho tepella maikutlo esita le bohlanya, ’me hangata e ka ’na ea leleka ho kula kapa maloetse. Ha monna a ela hloko haholo litšeho, joale lerato la litšeho le mo thibela ho ananela botebo, boikarabelo, mesebetsi le mosebetsi oa bophelo. Monna ea joalo e ka 'na ea e-ba motho ea bonolo le ea pelo e ntle le ea nang le botho bo botle, a ka bona lehlakore le tšehisang la lintho,' me ea e-ba motho ea monate, ea monate. Empa ha a ntse a tsoela pele ho etsa hore litšeho e be monate, o ba bonolo le ho se tšoanelehe ho kopana le linnete tse thata tsa bophelo. A ka ’na a hauhela le ho tšeha monna eo a nahanang hore o nka bophelo e le ba bohlokoa haholo, leha ho le joalo o utloisisa le ho ananela bophelo ho feta motho ea phelang bophelo bo boima ’me a imetsoe ke sefahleho.

Boholo ba sebopeho sa monna bo ka tsejoa ka nako e khutšoane ke litšeho tsa hae ho feta mantsoe a hae, hobane ha a leke ho ipata ebile a ka pata le ho feta ha a tšeha. Ka mantsoe a ka khona, 'me hangata o bolela se fapaneng le seo a se buang.

Ho na le khaello ea mang kapa mang ea ke keng a amohela morui, molumo o felletseng, litšeho tse mosa tsa tebo ea mofuthu le metlae e monate e bapetsoeng ka molumo oa eona le molumo ho lumellana le ketsahalo le sebaka, mme ke mang ea ke keng a qoba ho ts'oenya kapa ho se tsitse ha motho motho ea ts'oenyehang o pheella ka mokotleng oa hae kapa o hlohlona, ​​ebang ketsahalo eo ea e khopisa kapa che. Hore na motho o phela hantle kapa che, o lula a hlaphohetsoe likelellong kapa kelellong kapa maikutlong. Ba nang le tšekamelo ea ho tšoha, ho tsitsipana kapa ho hlatsoa lihlong, ba tla ba bontša ka mantsoe a bona a makhuts'oane a lerata, kapa likeleli tsa bona tse telele, tse bohale, tse hlabang. Melumo e lerata, e meholo, e lerata ea tšepe, e lerata, e pepesehang, e supa sebopeho ka mokhoa o ts'oanang joalo ka sebopeho se pota-potiloeng hantle se senoloa ke tumellano ea sona le litšeho. Ho se tšehe litšeho ho bontša tsoelo-pele e ntle, ho sa tsotelehe e ka etsang hore a tšehe. Methati ha e tšeha e bonts'a ho haella ho sebopeho, ho sa tsotelehe motho a ka leka ho pata seo a haelloang ke sona. Lilaha li fana ka tumellano har'a litšeho, ha sebopeho se ntse se ntlafatsoa. Molumo, molumo le molumo oa pherekano ha o tšeha, o bontša ho haella kapa ho sotha molemong oa tšobotsi.

Motho ea nang le matla a khoheli ho litšeho tsa hae hangata ke ea tlhaho le ea maikutlo. Boqhekelli le maqiti le hampe ebile ba khopo ba tla iphelisa ka litšeho tsa bona, leha ba ka thetsa kapa ba thetsa ka mantsoe a bona.

Motsoalle [HW Percival]