The Foundation Foundation
Abelana leqephe lena



THE

Lentsoe

MAY 1908


Copyright 1908 ka HW PERCIVAL

BANNA LE BASALI

Na bafu ba lula malapeng, libakeng tsa sechaba, mme ha ho joalo ho na le mmuso?

Ba tlohelang bophelo bona ba nka phomolo e telele kapa e khuts'oane ho latela litlhoko tsa bona. Ba ntan'o tsoela pele ho ba teng kamora 'muso oo ba neng ba phela ka oona lefatšeng. Empa ho na le phapang ena, ea hore bophelo lefatšeng bo ne bo hloka melaoana eohle ea monna hore e be teng lefatšeng lena, kamora 'muso o hloka feela koloi e loketseng sefofane seo mohopolo,' nete, o sebetsang ho sona.

Na motho o kile a phela le ba lelapa la hae kapa sechabeng lefatšeng ho ea ka takatso ea hae, e tla ba takatso ea hae ea ho phela bophelo ba mofuta ona kamora lefu. Haeba a khetha bophelo a le mong, kapa bophelo bo inehetseng ho ithuta kapa ho etsa lipatlisiso, a ke ke a lakatsa bophelo har'a ba bang; empa maemong ana ka bobeli, ho latela takatso ea hae bophelong ba 'mele, takatso ea hae e tla tsoelapele ka mor'a lefu.

Kamora lefu, motho, sebono, kelello, o tsoela pele ka matla ohle a hae, empa o theola 'mele oa nama le sebopeho sa' mele oa nama. Moo mohopolo oa hae le litakatso tsa hae li leng teng, monna o tla ba teng. Ha, leha ho le joalo, kelello e arohantsoe le lefats'e ke karohano ea 'mele oa eona, mokhoa oa ho bua le puisano le lefatše o felisoa mme monna a ke ke a ba le' mele ea lelapa la hae kapa sechaba se neng se lula ho sona mohopolo oa hae. Haeba, leha ho le joalo, mohopolo oa hae oa lelapa kapa sechaba o ne o le matla o ne a tla ba monahanong le bona kapa a ba ts'oare ka mohopolo oa hae kaha motho a ka ba monahanong le ba lelapa la hae kapa metsoalle ha a ntse a phela lefatšeng leha a lula hole naha. O ne a ke ke a ba le menahano e mecha, kapa a fumana tlhahisoleseling mabapi le lelapa kapa sechaba ka mor'a lefu la hae, kapa ho ba ka bona ba tseba qetello ea bona, joalo ka ha ho nahanoa ka phoso ka nako e 'ngoe. Kamora lefu motho o phela mehopolong eo a bileng le eona ha a le bophelong ba 'mele. O nahana hape ka seo a neng a se nahana nakong ea bophelo.

Ho na le lefats'e la monahano, le ka mora lefatše lohle leo motho a hlileng a phelang ho lona leha a le 'meleng oa nama, hobane lefats'e le ho eena joalo ka ha a le fetolela lefats'eng la hae la mohopolo. Empa ho na le lefats'e le leng le lipakeng tsa lefatše la monahano le lefatše la nama leo e leng lefatše la takatso (kama loca). Lefatšeng la takatso ke litakatso le litakatso tse tebileng tsa motho. Hore kamora lefu ho be le takatso ea 'mele ea motho eo monna, kelello, a tlamehang ho itokolla ho eona hore a tle a be le nako ea ho ithabisa kapa ho phomola kamora lefu. Maemong a sa tloaelehang, motho, kelello, o etsoa lekhoba ke 'mele oa hae oa takatso e matla, moo a ka bang sebakeng sa lelapa la hae la pele kapa sechaba. Boemong bo joalo, kelello e tla bonahala e tahiloe kapa e tahiloe. Takatso e ka ba eona ntho e ka sehloohong. Ponahalo e joalo e ne e tla sebetsa ka tsela e ts'oanang le e tlasa ts'usumetso ea sethethefatsi kapa sethethefatsi se tahang. Leha ho le joalo, takatso e tla iponahatsa joalo ka ha letahoa le bontša takatso ea lona. Ke feela ponahalong e fokolang ea 'mele e joalo ea takatso moo kelello e leng teng. Joalo ka ha kelello e nahannoe ka bophelo ba lelapa kapa bophelo ba sechaba e le ntho e ntle lefats'eng la eona la nama, ho tla ba joalo ka kelello e ts'oanang e ts'oereng bophelo ba lelapa kapa ba sechaba lefats'eng le nahanang hantle kamora lefu. Empa athe lefats'eng lena la 'mele bophelo bo loketseng bo ne bo bonahala bo le moriti, bo sa hlaka,' me bophelo ba 'mele e le ba' nete, ha joale boemo bo fetohile; lefatše le letle ke la 'nete' me 'mele o nyametse ka botlalo kapa o lula e le mohopolo o sa bonahaleng.

Ee, ho na le mmuso lipuong tsa kamora lefu. E 'ngoe le e' ngoe ea libaka ka mor'a lefu e na le 'muso oa eona le melao ea naha ka' ngoe e laolang naha eo. Molao oa naha ea takatso o bontšoa ka lebitso la ona: takatso. Lefatše le letle le busoa ke mohopolo. Mmuso o mong le o mong o laoloa ka boithatelo ke takatso, kapa mohopolo o loketseng, e 'ngoe le e' ngoe ho ea ka sebopeho sa eona, le tsohle ho ea ka toka.

 

Na ho na le kotlo kapa moputso bakeng sa liketso tse etsoang ke bafu, ebang ke bophelong kapa ka mor'a lefu?

Ho joalo, 'me ketso e' ngoe le e 'ngoe e tlisa sephetho sa eona, ho latela ketso le ho ea ka sepheo le mohopolo o ileng oa susumetsa ketso eo. Batho ba bangata ba etsang lintho lefatšeng lena ba etsa ka ho hloka tsebo, leha ho le joalo ketso eo e tlisa moputso kapa kotlo ea bona. Ea hulang sethunya sa sethunya seo a neng a sa tsebe hore o se jarisitsoe o phahamisa letsoho la hae, kapa letsoho la motsoalle, o utloa bohloko ka ho tšoana le ha a thuntse ka morero oa ho mo lematsa. Kotlo ea nama le eona e joalo. Empa ha a utloisoe kotlo ea kelello e neng e tla ba teng ha a ikoahlaea, mme o ne a tla utloa bohloko haeba a ne a entse ketso eo ka tsebo ea se tla etsahala.

Sena se sebetsa ho potso ha re ntse re phela lefatšeng la 'mele. Empa ho na le lehlakore le leng leo e leng boemo ba kamora lefu. Ba kamorao ho lefu ba etsa lintho feela ka litlamorao tse latelang. Lefatše lena ke lefatše la lisosa le litlamorao, empa lipehelo tse latelang ke litlamorao. 'Mele oa takatso o tsoela pele ho sebetsa ka mor'a lefu ho latela tšusumetso eo a e lumelletseng nakong ea bophelo ba' mele. Ka hona, liketso tse entsoeng ke mokhatlo oa linaleli, kapa esita le kelello ke lefats'e le loketseng, ke litholoana, eseng lisosa. Ke litlamorao e le moputso kapa kotlo bakeng sa liketso tse entsoeng lefatšeng la 'mele. Empa mesebetsi ena ha e ea putsoa kapa ea fuoa kotlo.

Mantsoe "moputso" le "kotlo" ke mantsoe a bolumeli. Li na le moelelo oa boithati le boithati. Ebang ke lefatšeng lena kapa leha e le lefe le leng, molao oa 'nete o fetolela kotlo ho bolela thuto e fuoang moetsi oa ketso e fosahetseng. Moputso ke thuto e fuoang moetsi oa ketso e nepahetseng. Thuto eo ho thoeng ke kotlo e fuoa moetsi oa thuto ho mo ruta hore a se ke a hlola a etsa phoso. Moputso o ruta litlamorao tsa ketso e nepahetseng.

Boemong ba kamora lefu, 'mele o lakatsa ho tšoana le monna ea takatso e matla ea lijo, ha a sena mokhoa kapa monyetla oa ho khotsofatsa takatso ea hae ea lijo. 'Mele oa' mele ke motho ea lakatsang ho khotsofatsa takatso ea hae ea 'mele. Ha 'mele oa takatso o felisoa kapa o khaoloa' meleng oa hae lefung, takatso ea lijo e sala e le teng, empa e se na mokhoa oa ho e khotsofatsa. E le hore haeba litakatso li bile kholo le bakeng sa ho ikhotsofatsa 'meleng ho na le ka mor'a lefu tlala ea takatso, kapa ho chesoa ke takatso, empa ntle le mokhoa oa ho e khotsofatsa kapa ho e thabisa. Empa kelello eo mehopolo ea eona e neng e phahame, e fumana thabo eohle e tlisoang ke ho phethahala hoa menahano ena, hobane e lefatšeng leo litabatabelo li leng ho lona.

Kahoo re na le kamorao ho lefu le bolelang kotlo kapa moputso, kapa ho bitsoa ka mokhoa o nepahetseng, lithuto tsa ketso e nepahetseng le e fosahetseng, e le litholoana tsa menahano, liketso le liketso tse entsoeng ha re sa phela lefatšeng la 'mele.

 

Na bafu ba fumana tsebo?

Che, ha ba utloisise hore na polelo eo ke efe. Tsebo eohle eo kelello e e fumanang e tlameha ho fumanoa ha u ntse u phela ka 'mele oa nama lefatšeng lena la' mele. Mona ke moo e tlamehang ho fumana tsebo haeba tsebo e lokela ho fumanoa. Kamora lefu re ka feta ts'ebetsong ea ho thula kapa ho hlopha, empa feela ka lintho tse fumanoeng lefatšeng lena, ka kutloisiso e tšoanang hore khomo e ka hlafuna bohare ba eona ha e le sejelong sa eona, empa feela ho tseo e e nkileng ka eona tšimo. Ka hona, ba shoeleng ba phela ho feta kapa ho phethola litakatso, menahano, kapa litabatabelo tseo e li hlahisitseng, ba li nts'etsapele le ho li hlophisa nakong ea bophelo. Tsebo ea 'nete ea lefatše lohle e lokela ho fumanoa ha u ntse u phela lefatšeng lena. Setho se ka se fumane kamora lefu ha se sa tsebe bophelo. E kanna ea phahamisa le ho phela hape ka seo e se tsebileng bophelong, empa e ke ke ea fumana tsebo e ncha kamora lefu.

 

Na bafu ba tseba se etsahalang lefatšeng lee?

Ba bang ba ka, ba bang ha ba khone. Ho itšetlehile ka hore na re bolela’ng ha re re “ba shoeleng.” ’Mele ea litakatso tse tlanngoeng ke lefatše ke eona feela sehlopha sa lihlopha tse ngata tsa “bafu” se ka ’nang sa tseba se etsahalang lefatšeng lena. Empa joale ba ka tseba feela se etsahalang kaha se amana le litakatso le litakatso tseo ba bileng le tsona bophelong, le hore na ke lintho life tse etsahalang tse amanang le bona. Ka mohlala, takatso ea ’mele oa letahoa e ne e tla tseba feela se etsahalang lefatšeng kaha e amana le takatso ea hae ea ho noa ’me esita le ka nako eo feela ha a ne a ka fumana sebaka sa boahelani le batho ba lemaletseng ho noa. O ne a ka fumana tikoloho ka khoheli ea tlhaho ea ho rata ho rata, empa e le hore a tsebe se etsahalang o tlameha ho etsa joalo ka 'mele oa nama oa motho ea noang, e leng seo a neng a tla se etsa ka ho kena le ho sheba ea noang. Empa ’mele oa takatso ea letahoa mohlomong o ne o ke ke oa tseba se etsahalang lefatšeng la lipolotiki kapa la lingoliloeng kapa tsa bonono, leha e le hore o ne o ke ke oa tseba kapa oa utloisisa lintho tse sibolotsoeng thutong ea linaleli kapa mahlale a lipalo. Joalo ka ha motho e mong le e mong a batla tikoloho e khahlisang haholo lefatšeng la 'mele, kahoo' mele ea takatso e ka hoheloa ke tikoloho ea 'mele e loketseng mofuta oa litakatso tsa bona.

Potso ke hore na ba ne ba ka tseba hore na ho etsahalang leha ho le joalo libakeng tseo? Mmele o tloaelehileng oa takatso o ne o ke ke oa khona, kaha o na le litho tsa 'mele tseo o ka bonang lintho tsa' mele ka tsona. E kanna ea utloa takatso le ho ba haufi le ntho eo e e hlahisang, empa e ne e sitoa ho bona ntho ntle le haeba e kene ka har'a 'mele oa motho' me e sebelisa litho tsa pono kapa matla a mang ho e hokahanya le lefatše la tlhaho. Bophelong, 'mele o tloaelehileng oa takatso o khona ho bona bao e leng balateli ba linaleli feela ka litakatso tsa lefatše.

Kelello e neng e sentse khokahano ea eona le 'mele le ho fetela lefatšeng la eona le letle e ne e ke ke ea tseba se etsahalang lefatšeng la nama. Lefatše la eona le loketseng ke leholimong la lona. Leholimo lena kapa lefatše le letle le ne le ka khaotsa ho ba joalo haeba lintho tsohle tse lefatšeng li ka tsejoa. Litakatso tsa lefatše tsa lefats'e li kanna tsa tsebahala ho ba tsoileng lefatšeng le letle, empa feela joalo ka ha menahano ena e ntse e ts'oana, joalo ka ha e etsisoa ke kelello lefatšeng le letle.

 

U hlalosa joang linyeoe tseo ho tsona bafu ba hlahileng litorong, kapa batho ba neng ba falimehile, 'me ba phatlalalitse hore lefu la batho ba itseng, ka kakaretso litho tse ling tsa lelapa, le haufi?

Toro e seng ka lebaka la sesosa sa 'mele e tsoa lefats'eng la astral kapa lefats'eng la menahano. Lefu la motho ea phatlalalitsoeng torong le bolela feela hore ea phatlalalitsoeng hore o shoele o se a hlophisitse kapa a hlahisitse lisosa tse tlisang lefu la hae, mme lisosa tse hlahisitsoeng joalo li bonts'oa lefats'eng la astral. Moo ba ka bonoang joalo ka setšoantšo; maemo ohle a tlileng lefung a ka boela a bonoa haeba a batloa. Kahoo litoro, tsa lefu tse etsahalang, joalo ka ha li phatlalalitsoe, li ka bonoa ke mang kapa mang ea kopanang le mohopolo oa hona joale o bakileng setšoantšo. Maemong moo motho a hlahang torong ho bolela hore ponahalo e joalo e lebisa tlhokomelo ea ea litorong lefung le tlang. Sena se ka etsoa ho leka ho thibela lefu, kapa ho le lokisa, kapa e le mohlala o lokelang ho hlokomeloa ke ba amehileng haholo.

Molao-motheo o tšoanang o ne o tla ameha nyeoeng eo ho eona bafu ba kileng ba hlaha 'me ba phatlalatsa lefu le tlang la motho e mong ea neng a falimehile, ntle le hore mahlo a motho a ne a tla ts'oaroa ponahalong, kapa mohopolo oa linaleli o potlakisang ho lemoha ponahalo. Ho tla sebelisoa mabaka a tšoanang. Empa phapang e tla ba hore ha kelello e bona toro ka mokhoa o hlakileng ho feta bophelong ba ho tsosa, 'me ka hona seolo sa bonohe ha sea lokela ho ba se letso, sebui se ne se tla tlameha ho phatlalatsoa haholoanyane mme maikutlo a' mele a hlahisoe e le hore a e utloisise. Bafu ba ileng ba hlaha ka tsela eo e ne e tla ba 'mele oa takatso o neng o hokahane kapa o amanang ka tsela e itseng le eo lebitso la oona le phatlalalitseng lefu la hae. Empa batho bohle ba phatlalalitsoeng hore ba shoa ha se kamehla ba shoang joalo ka ha ho phatlalalitsoe. Hona ho bolela (ha motho a sa thetsoa ke litoro) hore lisosa tse hlokang lefu ha li hlile ha li tsoe, empa hore lefu le tla latela ntle le hore li-countercause li ikemisetse ho bo thibela. Ha mohato o loketseng o nkuoa joalo lefu le ka qojoa.

 

Na bafu ba khahloa ke litho tsa lelapa la bona ha ba ntse ba le lefats'eng, 'me ba li shebeletse; ho re 'mè ea tlohetseng ho bana ba hae ba banyenyane?

Ho ka etsahala hore e mong oa litho tsa lelapa tse tsamaileng a ka hoheloa ke a le mong kapa ba bang ba lelapa haeba ho na le takatso e sa phethahalang e neng e le matla nakong ea bophelo. Joalo ka mohlala, motho ea neng a lakatsa ho fetisetsa setša ho se seng seo a neng a e-na le sona nakong ea bophelo ka ho qhekella. Hang ha tlhahiso e ne e etsoa, ​​kapa ea nang le tokelo ea ho ba le tokelo ea eona, takatso e ne e tla phethahala le mohopolo o lokolloe litlamong tse o tšoereng. Boemong ba 'mè ea hlokometseng bana ba hae, sena se ka etsahala feela moo mohopolo o leng matla haholo nakong ea bophelo le linako tsa lefu ha a tšoare kelello ea' m'a ho maemo a bana ba hae. Empa sena se tlameha ho lokolloa e le hore mme a lokolloe le hore bana ba lumelloe ho phethela qetello eo ba e thehileng bophelong ba pele. Kamora ho fetela lefatšeng la hae le letle kapa leholimong, mme ea tlohileng o ntse a nahana ka bana bao a ba ratang. Empa mohopolo oa hae ka bana o ke ke oa kena-kenana le maemo a hae a matle, ho seng joalo mmuso o ke ke oa ba hantle. Haeba bana ba utloa bohloko a ke ke a tseba letho ntle le ho utloa bohloko, le mahlomola ha a na sebaka lefatšeng le letle. Mahlomola a etsa karolo ea lithuto le boiphihlelo ba bophelo boo mohopolo o utloang bohloko joalo o fumanang tsebo mme o ithuta ho phela le ho nahana le ho etsa. Ho etsahalang ke hore mme, a nahanne hore bana bao a ba ratang haholo, a ka ba ama ka monahano. Ha a khone ho ba shebella a phela hantle, empa ka maikutlo a hae a phahameng a ka ba fa maikutlo a joalo ha menahano le bophelo ba bona li tla arabela. Ka tsela ena eseng feela hore bana ba batsoali ba ka thusoa ke ba setseng, ba lefatšeng le letle kapa leholimong, empa metsoalle eohle e tlohileng e ka thusa ba ntseng ba phela lefatšeng lena haeba menahano ea ba seng ba hlokahetse e bile e phahameng nakong ea bona kamano le botsoalle bophelong ba 'mele.

 

Na lefats'eng la ba shoeleng ho na le letsatsi le khoeli le linaleli tse tšoanang le tsa rona lefatšeng?

Che, ho joalo. Letsatsi le khoeli le linaleli ho thoe ke 'mele ea tlhaho bokahohleng bo bonahalang. Ka mokhoa o joalo li ke ke tsa ba teng, kapa tsa bonoa joalo, kamora lefu; hobane leha mohopolo oa bona o kanna oa hopoloa ka mor'a lefu mohopolo o tla fapana le lintho. Ramahlale eo mohopolo oa hae o neng o nkile lithuto tsa hae ka botlalo ha a ntse a phela, a kanna a ba a shoa kamor'a lefu, empa o ne a ke ke a bona khoeli le linaleli, empa o ne a sa nahane le menahano ea hae feela. Letsatsi le khoeli le linaleli li fa batho ba lefatšeng mefuta e meraro ea khanya e fapaneng le e matla. Leseli la lefatše la rona la 'mele ke letsatsi. Ntle le letsatsi re lefifing. Kamora lefu, mohopolo ke leseli le bonesang linaha tse ling kaha le tsona li ka bonesa 'mele. Empa ha kelello kapa 'mele o siea' mele oa hae oa nama 'mele o lefifing le lefung. Ha kelello e arohana le 'mele oa takatso,' mele oo le oona o lefifing hape o tlameha ho shoa. Ha kelello e fetela boemong ba eona bo loketseng e khantša menahano le litabatabelo tsa bophelo. Empa letsatsi la 'mele, kapa khoeli, kapa linaleli, li ke ke tsa khantšisa khanya ea ka mor'a lefu.

 

Na hoa khoneha hore bafu ba susumetse ba phelang ntle le tsebo ea ba phelang, ka ho fana ka maikutlo a maikutlo kapa liketso?

Ee, hoa khoneha mme hangata ho etsahala hore batho ba senang mekhatlo eo litakatso tsa bona li neng li le matla le eo bophelo ba bona bo neng bo khaotsoe ba bile teng ka ho ba teng ha bona ba hlohlelletsang batho ba neng ba ka ts'oaroa, ho etsa litlolo tsa molao tseo ba ka beng ba sa li etsa ntle le tšusumetso eo. Sena ha se bolele hore ketso eo e hlahisoa ka botlalo ke setho se senotsoeng, ebile ha se bolele hore motho ea entseng tlolo ea molao ha a na molato. Ho mpa ho bolela feela hore setho se hlophiloeng se ka batla kapa ho hohela motho eo ho ka etsahalang hore a susumetsoe haholo. E ka khahloang haholo e lokela ho ba ea mahareng ntle le litekanyetso tse phahameng kapa matla a boitšoaro, kapa e mong eo litakatso tsa hae li ts'oanang le tsa setho se mo khahlileng. Sena se ka etsahala mme hangata se etsoa ntle le tsebo ea ea khothalletsoang ketsong. Ho joalo le ka monyetla oa mehopolo, e leng ea sebopeho se phahameng, ho khothaletsoa ba bang, empa maemong a joalo ha ho hlokahale ho ea ho bafu bakeng sa menahano, hobane menahano ea ba phelang e na le matla le tšusumetso ho feta menahano tsa bafu.

Motsoalle [HW Percival]